Middeleeuwse stoel onthuld

VLAARDINGEN - De gedeputeerde Cultuur van de provincie Zuid-Holland, Rik Janssen, heeft samen met burgemeester Annemiek Jetten vrijdag 1 juni in de Grote Kerk van Vlaardingen een uniek twaalfde-eeuwse stoel onthuld, die is gevonden langs de Delftse Schie in Schiedam. Zo’n oud meubelstuk is in Nederland niet eerder opgegraven. Het was de zetel van een hooggeplaatste persoon, zoals een graaf of abt, want gewone mensen hadden toen geen stoelen. De stoel stamt uit de tijd van de graven van Holland. De provincie geeft de vondst tijdelijk in bruikleen aan Museum Vlaardingen. Vanaf 6 juni is de originele twaalfde-eeuwse stoel daar in een glazen kist te zien. Bezoekers kunnen in het museum ook zelf in een reconstructie van de stoel gaan zitten, die is gemaakt in opdracht van de provincie. De stoel is onthuld tijdens een talkshow over 1000 jaar Slag bij Vlaardingen.

René Proos, provinciaal adviseur archeologie, herinnert zich de opwinding nog goed bij het graafwerk in 2013 langs de Delftse Schie. “De houten stoel was ooit voorover gegooid, met de stoelpoten omhoog. We vonden maar liefst 60 procent terug. Heel bijzonder, want meubels van voor 1450 vind je in Nederland niet. Als een meubel versleten was, ging het in de haard.” De vondst komt uit een twaalfde-eeuwse dijklaag. Deze dijk is waarschijnlijk door monniken van de Abdij van Egmond aangelegd. Zij stichtten rond het jaar 1000 een kapel in Overschie. De monniken staken overal in het graafschap de handen uit de mouwen om land tegen het water te beschermen.


Fraai exemplaar

In de middeleeuwen hadden gewone mensen een krukje of eenvoudige bank, maar geen losse zetel. En zeker niet zo’n fraai exemplaar als nu is gevonden, met ribbels in het hout en gedraaide bollen ter versiering. De stoel komt niet uit Nederland, want hij is gemaakt van fijnjarig beuken, een houtsoort die hier niet groeit. Dit pronkstuk is vermoedelijk destijds bij Waalse meubelmakers besteld.


Hooggeplaatste gast

Ooit zat er een hooggeplaatste persoon op de stoel, want gezagsdragers zaten in de middeleeuwen op stoelen om hun macht en autoriteit uit te drukken. In Engeland is een vergelijkbare stoel bekend, waarschijnlijk gebruikt bij een kroning in de twaalfde eeuw. In Noorwegen en Zweden zijn er oude stoelen bewaard gebleven die voor hooggeplaatste kerkleiders bestemd waren. Deze stoel werd waarschijnlijk gebruikt op momenten dat de abt zijn landerijen en bezittingen in Overschie bezocht. Het is echter niet uitgesloten dat de stoel ook door een nazaat van graaf Dirk III gebruikt is.