‘We gaan de macht van uitzendbureaus breken’

VLAARDINGEN/REGIO - ,,De mensen hier worden als varkens behandeld’’. Een stevige uitspraak van Gijs van Dijk over arbeidsmigranten in de ‘Polenflat’ in de Westwijk, zoals die in de volksmond wordt genoemd.

Van Dijk is Tweede Kamerlid van de PvdA en houdt zich onder meer bezig met sociale zaken en werkgelegenheid. Zijn thuisadres bevindt zich op één van de Waddeneilanden maar doordeweeks is hij vaak in Den Haag, en vaker nog reist hij het hele land door. En niet omdat er weer verkiezingen aankomen, want wie zijn agenda en reisschema’s doorneemt ziet dat hij al langer plekken bezoekt waar misstanden met arbeid en ook arbeidsmigranten aan de orde van de dag zijn. In de Tweede Kamer vraagt hij hier voortdurend aandacht voor. Een ‘dossier’ waarin hij zijn tanden gezet heeft. En waarbij hij niet loslaat.

Afgelopen maandag stond Gijs van Dijk oog in oog met verschillende Poolse arbeidsmigranten, uitzendkrachten die wonen in de hoge flat aan de Dirk de Derdelaan in Vlaardingen. Hij luisterde naar hun verhaal en gaf vooral zijn ogen de kost. Hij trof een verpauperde omgeving, veel achterstallig onderhoud, schimmel op de muren en leefomstandigheden waarin geen kinderen zouden moeten opgroeien; maar die zijn er wel, want er leven ook complete gezinnen. Vaak in een te kleine ruimte; in een aantal gevallen zouden er zogeheten ‘aktes van splitsing’ zijn opgemaakt voor appartementen. Daarbij is één woning verdeeld in meerdere adressen. Hierbij worden dan officieel regels omzeild die aangeven hoeveel mensen er maximaal in een woning mogen verblijven. Zoals je veel varkens in feitelijk te kleine stallen opsluit, en daar sprak Gijs van Dijk over. Hij maakt er zich meer dan kwaad over, Van Dijk is woedend. 

Samen met Jasper van Dijk van de SP diende Gijs van Dijk afgelopen december nog een serie vragen in, gesteld aan minister Koolmees. Die had al aan het werk kunnen zijn met de aanbevelingen van de commissie Roemer, aanbevelingen om niet langer te accepteren dat arbeidsmigranten nog in veel gevallen als tweederangsburgers worden behandeld. ,,Ook na het advies van Aanjaagteam van Roemer om actie te ondernemen gebeurt er niets. Het kabinet wacht weer af, terwijl ingrijpen hard nodig is. Het is een patroon dat we vaker zien bij dit kabinet. Deze mensen verdienen een fatsoenlijk loon en normale huisvesting.’’

,,Dit hoort hier niet, zo ga je niet met mensen om, dit is on-Nederlands’’, zo vertelt Gijs van Dijk na het bezoek aan de flat aan de Dirk de Derdelaan. ,,Gemeentes kunnen nu niet veel meer dan afspraken maken met uitzendbureaus, en met een aantal is dat ook gebeurd. Maar niet alle uitzendbureaus gaan daarin mee, die hoeven zich officieel niet aan afspraken te houden. Handhaven achter de voordeur kan helaas nog niet en daarvoor moet met het oog op deze situaties harde wetgeving komen. de gemeente heeft vaak nog nauwelijks of geen zicht wat er zich achter de voordeuren afspeelt en de mensen zelf durven niet naar buiten te treden, erover te praten met de politiek, of de vakbonden. Bang dat ze alles kwijtraken: hun baan, een onderkomen en dan ook nog eens een forse boete opgelegd krijgen die op het loon ingehouden wordt. We moeten de macht van dergelijke uitzendbureaus breken, want je mag zo niet met mensen omgaan’’. Van Dijk heeft het over verdienmodellen van uitbuiting, waarbij arbeidsmigranten zelf voor allerlei zaken moeten betalen. Voor het vervoer naar en van het werk, boetes voor allerlei zaken en doorgaans een hoge huur voor slechte huisvesting met teveel mensen in te kleine ruimtes. Vaak huisgenoten die ze zelf niet eens kennen.

Fractievoorzitter Stefanie Solleveld van de lokale PvdA was mee met Van Dijk, de flat aan de Dirk de Derdelaan in. Solleveld ziet de flat als een schandvlek van de stad: ,,We moeten ons doodschamen voor de woon- en werkomstandigheden van heel veel arbeidsmigranten in ons land. Deze flat alleen al ‘staat op half zeven’, zo slecht ziet het er van binnen uit en coronamaatregelen worden door uitzendbureaus op deze manier genegeerd. Aan deze moderne vorm van slavernij moet echt een einde komen. Het is voor uitzendbureaus een businessmodel geworden. Zij verdienen hiermee bakkenvol met geld. De gemeente Vlaardingen maakt afspraken met goedwillende uitzendbureaus. Niet alle uitzendbureaus trekken zich echter iets van de gemeente aan. Uitzendbureaus die arbeidsmigranten uitbuiten moeten stevig worden aangepakt en de gehele uitzendbranche moet worden gereguleerd met harde landelijke wetgeving. Arbeidsmigranten zijn geen tweederangsburgers’’.