Moedertaal geen hinderpaal...

VLAARDINGEN - Marry Broek van Stichting Aanzet opende woensdag 10 januari de NT2-middag 'Moedertaal geen hinderpaal maar springplank naar succes' en heette de ruim 100 aanwezigen in de overvolle Burgerzaal op het Stadhuis in Vlaardingen van harte welkom. Nadat wethouder Bert van Nieuwenhuizen het belang van onderwerp van deze middag onderstreepte, belichtten twee gerenommeerde sprekers het belang van de moedertaal voor het leren van een nieuwe taal. 

Dr. Martine Delfos, zelf drietalig opgevoed, kon als wetenschapper en ervaringsdeskundige telkens het lijntje van de praktijk naar de kennis en wetenschap leggen. ,,Taal zit op één plek in de hersenen en de hersenen zoeken de meest logische grammatica en dat is voor anderstaligen zelden het Nederlands.'' Met diverse aansprekende voorbeelden illustreerde ze hoe onlogisch onze grammatica ten opzichte van andere talen is en welke obstakels er vaak te overwinnen zijn bij het leren van een andere taal. Martine gaf aan dat het leren van een taal na het tiende jaar veel lastiger is. En dat het alfabetiseren voor het tiende jaar plaats moet vinden. Ze vroeg de aanwezigen stil te staan bij alle eisen die we stellen aan nieuwkomers, zowel aan kinderen als aan hun ouders. ,,Hoe gaan we om met kinderen die het Nederlands niet als moedertaal hebben?'' Zelf is Martine het Frans, haar moedertaal, gaan studeren op latere leeftijd. Pas toen kreeg ze meer vat op het Nederlands, zo gaf zij aan. Met en door de taal kunnen we communiceren, emotie uitdrukken, cultuur overdragen. ,,De moedertaal is een deel van ieders identiteit, dat moeten en mogen we als professionals niet vergeten!'', zo eindigde Martine Delfos haar inspirerende lezing.

Dr. Resi Damhuis, vervolgde de middag met een lezing over het belang van het voeren van taal-denkgesprekken met kinderen.  Zo gaf zij aan dat goede denkvragen en prikkelende beweringen kinderen aan het denken kunnen zetten. En als je dan enkele goede (open) vragen stelt en vooral ruimte geeft aan kinderen om te reageren, ook op elkaar, dan schep je ruimte om de taal te laten ontwikkelen en te verdiepen. Kinderen leren dan zelf wat ze nog niet weten of kunnen zeggen en zijn vanuit de behoefte om het te willen zeggen gemotiveerd om de taal goed te leren. Tijdens deze gesprekken is er ruimte en aandacht voor meerdere aspecten van de taal, zoals uitspraak, woorden, zinsbouw, gebruik. Ook illustreerde ze met behulp van een grafiek, hoe kinderen minstens vijf jaar nodig hebben om een taal te leren. In het eerste jaar is de nadruk vooral op de dagelijkse omgangstaal (DAT) en geleidelijk aan is er meer ruimte voor de ontwikkeling van schooltaal (CAT). Resi gaf aan dat je bijvoorbeeld taal-denkgesprekken kunt voeren over verschillende talen, zodat je het taalbewustzijn stimuleert. ,,Laat kinderen tijdens zaakvakkenonderwijs in groepjes met elkaar praten in de eigen taal. Zet google translate in. Maak meertaligheid zichtbaar in de klas.'' Resi verwees nog naar de handreiking ‘Ruimte voor nieuwe talenten’ die alle scholen ontvangen hebben enkele maanden geleden. In deze brochure is meer achtergrondinformatie over dit onderwerp en zijn nog meer voorbeelden te vinden van de vertaalslag naar de praktijk. ,,Maak van meertalig zijn een voordeel'', zo besloot Resi Damhuis haar verhelderende en leerzame lezing. 

Een greep uit de vele positieve reacties na afloop

• Een andere kijk gekregen op NT2 kinderen en hun ouders en op hoe wij omgaan met hen.
• Deze middag was krachtig, verfrissend en verwarmde mijn hart! Met recht een inspiratiemiddag!
• Zeer zinvolle en inhoudelijke middag.
• Dit moeten alle scholen van Schiedam, Vlaardingen en Maassluis horen.
• Inspirerend om iemand te horen die zelf drietalig opgevoed is en daar nu als volwassene op terugkijkt.
• Prikkelend en revolutionair.
• Meer gevoel voor leerlingen die NT2 op moeten pakken.
• Heel interessant. Heb n.a.v. lezingen wel allerlei vragen voor de praktijk. Waar kan ik ermee terecht?