Verhalen uit het huishoudelijk afval

Fotografie: Paul Crucq

VLAARDINGEN - Volgens de APV (Algemene Plaatselijke Verordening) is het verboden om te snuffelen tussen het huishoudelijk afval, maar voor archeologen wordt een uitzondering gemaakt. De resultaten van onderzoek in een beerput uit de 18e eeuw langs de Havenstraat, vindt u nu terug in de nieuwste Special, het archeologisch magazine van Terra Cotta Incognita.

De nieuwe uitgave biedt een schat aan informatie voor archeologen en historici die zich bezighouden met huishoudcultuur en voedingsgeschiedenis. Maar ook diegenen met een liefde voor oud aardewerk, de historie van Vlaardingen en het dagelijks leven kunnen hierin hun hart ophalen.

Schatten uit de beerput

Een toilet is een jonge uitvinding. In de 18e eeuw was men aangewezen op de beerput. Voor archeologen is zo’n put een kleine schat, want er verdween bijna een heel mensenleven in: voedsel- en kookafval, afgedankte huisraad, kledingstukken en andere gebruiksvoorwerpen. De archeologen ontdekten in 2002 een beerput langs de Havenstraat (locatie Galeiwerf). De put lag tussen de resten van de scheepswerf van de vooraanstaande Vlaardingse familie Cleywerff-De Zeeuw. De beerput was in gebruik in de late 17e en vroege 18e eeuw. Voor het eerst kregen de archeologen via de voedselresten en afgedankte huisraad een beeld van het dagelijks leven van een typisch Vlaardingse scheepsbouwersfamilie in de decennia rond het jaar 1700.

Ruwe bolsters

De beerput schetst ons een beeld van een cultuur van ruwe bolsters en harde werkers, met over het algemeen een minder verfijnd huishoudelijk leven en omgeven door bouwwerkzaamheden op de scheepswerf, terwijl hiertussen ook de kinderen rond liepen en speelden. De bewoners en ambachtslieden rookten en dronken bier of sterke drank. Van wijn, thee of koffie, dat rond 1700 voor iedereen beschikbaar was, is geen spoor gevonden. Op het menu stond zeevis en een voor die tijd opvallend gevarieerd scala aan fruit, groente en kruiden.

Stillevens

In het boekwerk vindt de lezer een specialistische én integrale uitwerking van de beerput met als speerpunt de integratie van historische gegevens en de afzonderlijke materiaalonderzoeken. Ook in de fotografie is deze aanpak doorgevoerd, waarbij het onderzoek naar het aardewerk, glas, kleipijpen, metaal, hout, leer, textiel, afgekloven botten, visgraten, pitten en zaden als leidraad gold. Het resultaat zijn de schilderachtige foto’s van Paul Crucq (†2014). Het zijn stillevens van de gerestaureerde vondsten uit de beerput gecombineerd met vis- en fruitsoorten die uit het onderzoek naar voren zijn gekomen.

De Special nr. 2 is te bestellen via SPA Uitgevers (in Nederlands met Engelse samenvatting/ 200 pp. full colour), spa-uitgevers  De volledige titel is: “Ruwe bolsters, bierdrinkers en haringeters. Huishoudelijk afval van de eigenaren, bewoners en ambachtslieden van de scheepswerf aan de Havenstraat te Vlaardingen (locatie Galeiwerf)”.