Upside down en onderste boven
- Cora Vlug
- 13-01-2019
- Nieuws
One two three four five six seven eight nine ten elf twaalf dertien veertien vijftien……..etc
Ik heb een keer deze vraag gesteld op Facebook. Gelukkig voor mij, hebben meer Nederlanders in Amerika hier last van. Tellen en spellen, dat is en blijft iets waar we bij na moeten denken en gaat niet vanzelfsprekend makkelijker wanneer je hier wat langer woont.
Ik ga dus echt ‘de mist in’ wanneer iemand een naam snel spelt. Ik ben hier gekomen toen ik 44 was, dus het Nederlands is nog steeds m’n eerste taal en zal het wel blijven ook. Thuis spreken we Nederlands. En een Amerikaanse A is geen Nederlandse A. Een Amerikaanse A is een Nederlandse E. Een Amerikaanse E is een I. De I is Ai. Kunnen jullie het nog volgen? En de U W en Y gooi ik ook altijd door elkaar. Ik moet de letters dus eerst in m’n hoofd omzetten in het Nederlands en dan kan ik het pas opschrijven. Met het tellen idem dito. 1 tot en met 10 gaat prima, 10 tot 20 gaat ook nog wel, maar dan gaan die Amerikanen de boel om draaien. Eerst de tientallen en dan de eenheden. Hoe het zo gekomen is weet ik niet, maar in het dagelijkse leven gaat aardig wat precies andersom dan in Nederland.
De datum bijvoorbeeld. Eerst de maand, dan de dag en dan het jaar. Bv. 11-12-‘14 is 12 november 2014. Wanneer een getrouwde vrouw haar man z’n achternaam gebruikt en haar eigen achternaam, dan komt haar naam eerst en dan de achternaam van de man. Dat heeft voor flink wat obstakels gezorgd toen we hier pas woonden en alle officiële papieren in orde moesten maken. Zo heeft het een paar weken extra geduurd voordat ik m’n rijbewijs had. Op zich is een rijexamen een fluitje van een cent. Lessen hoeft niet (want ik heb al een Nederlands rijbewijs). Theorie examen is 20 vragen, waarvan je er 17 goed moet hebben. Dan ga je afrijden. Ook een lachertje en niet te vergelijken met wat je allemaal moet doen in Nederland om dat papiertje in handen te krijgen. Stuk goedkoper ook…..een héél stuk goedkoper. Er zijn mensen die gebruik maken van een rijschool, maar de meeste ouders geven hun 16 jarige puber zelf rijles. Dat mag. Je moet een bepaald aantal uren vol maken, maar er is geen hond die dat controleert. Zodra een tiener z’n theorie heeft gehaald krijgt hij een “learning permit” en is het aan pa of ma om er zonder kleerscheuren en flinke bonje met je puber, doorheen te komen. Tot zover heeft het je een paar tientjes gekost voor de aanvraag van de theorie. Het kost voor de ouders wel veel bloed zweet en tranen, maar je knip kan dicht blijven. Ik weet niet wat tegenwoordig een uurtje rijles kost in Nederland, maar jullie zijn vast stinkend jaloers. Dan breekt de dag aan voor het rijexamen, wat ook niet meer kost dan $100. Op het parkeerterrein even een parkeersteek tussen twee balken. Vervolgens het dorp uit en een landweg op. Midden in “the middle of nowhere” staat een stopbord op een kruising. Ik heb het al eerder verteld dat er dus ook wel degelijk GESTOPT moet worden voor een stopbord. Ook al komt er in de verste verte geen auto aan, toch stoppen, links kijken, rechts kijken en doorrijden. Doe je dit niet, dan ben je gezakt. Na het stopbord weer terug naar het dorp en klaar. Geen Hofplein, geen rijksweg, geen drukke stad. Je bent binnen een half uurtje klaar. Dat ging dus allemaal prima en makkelijk voor me, maar toen kwam het papierwerk. M’n enige vorm van identificatie was m’n Nederlandse paspoort en m’n Nederlandse rijbewijs. Met het invullen van het papierwerk had ik geen rekening gehouden met het omdraaien van de achternamen, simpelweg omdat ik dat niet wist. Ze snapten er helemaal niets van en werden er knap chagrijnig van. Ik werd naar huis gestuurd om m’n trouwboekje te halen. Al met al heeft het ook weer een extra aantal weken geduurd voordat ik m’n rijbewijs in handen had.
Hetzelfde probleem ook op het vliegveld. Was ook wel een beetje m’n eigen schuld want ik had als Cora geboekt en in m’n paspoort staat Cornelia. Hier waren èn m’n voornaam èn m’n achternaam dus verkeerd. Ik mocht bijna niet mee, maar al doende leert men.
Ondersteboven=upsidedown=bovensteonder.
Wij vullen een formulier in en de Amerikaan “fills it out”. Wij slapen uit en de Amerikaan “sleeps in”. Dat is ook wel weer leuk als je weer eens in Nederland bent en je zegt “laat mij zondagochtend maar inslapen”. Zorgt voor hilariteit, want je wilt niet inslapen op zondagochtend, toch?
Wat ik ook nooit zal leren zijn de graden Fahrenheit, de “pounds” en de “miles. Inches, yards, feet. A cup, a quarter and a pint. En het is hier nu 38 graden en dat is best fris, dikke jas aan en een sjaal om. Probeer maar eens aan een Amerikaan uit te leggen dat kilometer en kilo’s toch veel makkelijker is, zelf als je het niet gewent bent. Alleen maar steeds een nulletje erbij zetten. Ze moeten toch toegeven dat dat stukken makkelijker is dan al die verschillende getallen en getallen achter de komma. Moet ik altijd een beetje om lachen, want soms gebruiken ze wel centimeters. In de industrie en geneeskunde en ook de verloskundige. Bij een bevalling b.v., dan heb je opeens “ten centimeters”. Volgens mij heeft het gros van de aanstaande moeders en vaders geen idee waar die verloskundige het over heeft.
Lang geleden was ik in San Francisco met m’n vriendin. We gingen over de Golden Gate bridge lopen. Er was ons verteld dat aan de overkant een alleraardigst toeristisch dorpje was. Je kon er heen met de bus, maar wij gingen eerst over de brug lopen en zouden daar de bus wel nemen. Een hele belevenis weer om over de Golden Gate Bridge te wandelen. Aan de overkant aangekomen zagen we een bord “Sausalito 10 miles”. Dat is makkelijk te lopen, zei ik.”1 mile is 0,6 kilometer, dus dat gaan we lekker lopen.” Dus vol goed moed gingen we verder. Wat is nou helemaal 6 kilometer?? Het uitzicht was schitterend, het werd wel steeds warmer, de weg steeds langer en langer. Geen Sausalito in zicht nog. Het werd onaangenaam heet, het uitzicht was nog steeds prachtig, de weg was lang en steil omhoog en omlaag en nog meer omhoog. We hielden allebei van stevig doorwandelen, maar dit werd toch wel onaangenaam. We zijn er gekomen, maar ik weet niet of m’n vriendin het me ooit vergeven heeft dat ik miles en kilometers door elkaar haal. Een mile is 1,6 kilometer, een kilometer is 0,6 mile. Het was dus een flinke tippel, maar wel een prachtig dorpje en terug zijn we met de boot gegaan.
Al met al blijven m’n hersenen zo lekker bezig. Wat extra nadenken kan geen kwaad en hopelijk heeft dit hetzelfde effect als kruiswoord puzzelen op latere leeftijd, om bij de tijd en alert te blijven. Ik heb een tijdje gewerkt met een oudere vrouw. Zij was in Amerika gekomen als klein meisje, voor de Tweede Wereldoorlog, vanuit Frankrijk. Alleraardigste oude vrouw met een dik Frans accent. Op een dag was ze niet meer op het werk. Ze had een hersenbloeding gehad en was opgenomen in een verpleeghuis. Ze was de weg een beetje kwijt, maar verder ging het wel goed met haar. Het enige grote probleem was, ze sprak geen woord Engels meer. Ik ben nog een keer bij haar op bezoek geweest. Maar ja, mijn Frans gaat niet verder dan paraplu en mayonaise, dus dat was niet echt een succes. Ze is later overleden. Nooit meer een woord Engels gesproken.
Ik denk dat veel Nederlandse Amerikanen zich wel weer kunnen vinden in dit verhaal. Herkenbaar voor velen, maar zeker ook een paar die nergens last van hebben. Na bijna 20 jaar zal het met mij niet beter worden, vrees ik. ;)
Cora Vlug
