Streekmuseum schaft uniek Oorlogslogboek aan

VLAARDINGEN - Streekmuseum Jan Anderson heeft een uniek Rotterdams logboek uit de Tweede Wereldoorlog verworven. Het gaat om vliegtuigwaarnemingen van de bedrijfsbrandwacht van Kaufmann’s Huidenhandel, een joods bedrijf dat gevestigd was aan de Westzeedijk 521-523. Het boek is onlangs door het museum op de veiling veiliggesteld.

Van zondag 9 juni 1941 tot en met dinsdag 6 oktober 1942 hebben zeven Rotterdamse brandwachten minutieus beschreven wat ze tijdens hun wacht boven en rond hen heen in Rotterdam hebben gezien, gevoeld en gehoord. Het gaat om H. de Koning, H.J. van Ginneken, C.W. van Ginneken, C. Schröder, J. Ekkerman, P.W van Breugel en A.L. van Helden. De brandwachten noteerden ook bombardementen op Schiedam, Vlaardingen en Pernis. Ze waren ’s nachts paraat om direct te kunnen handelen voor het geval dat het bedrijf werd geraakt door bommen.

Bijzonder aan de waarnemingen is dat ze de lijst van incidenten met bommen in het standaardwerk ‘Target Rotterdam’ van Jac. J. Baart en Lennart van Oudheusden verder aanvullen. Zo schreef H. de Koning  op dinsdag 2 september 1941:

 

Wacht van 3.30 tot 12. uur

11. uur Vliegtuigen zoeklichten en afweer

11.25 uur bommen gegooid in zuidelijke richting

Verders niets te melden

 

En op maandag 8 december 1941 staat in het logboek:
 

4.30 bommen gegooid in oostelijke richting

5.05 bommen gegooid in oostelijke richting

5.55 bommen gegooid in oostelijke richting

6.55 bommen gegooid in oostelijke richting

 

Deze bombardementen staan niet in Target Rotterdam. Zo zijn er nog meer (kleine) bombardementen die niet in dit boek staan. Berucht en wel vermeld is het bombardement van woensdag 28 augustus 1942. Brandwacht De Koning meldt hierover:
 

Luchtalarm van 8 tot 11 uur

In de omgeving van het pand bommen en branden

En de tussenmuur van de kelder ingeslagen aan de zijkant en alle ramen eruit en achter

 

Dertig Britse bommenwerpers probeerden die nacht de Rotterdamse haven te bombarderen, staat beschreven in ‘Target Rotterdam’. Honderd bommen misten hun doel en kwamen in woonwijken terecht. Er vielen 72 doden.

De brandwachten zagen ook met eigen ogen de luchtgevechten waarbij Duitse nachtjagers geallieerde bommenwerpers uit de lucht probeerden te schieten. H.J. van Ginneken noteerde op donderdag 11 september 1942:
 

Van 10.15 tot 1.45 vliegtuigen zoeklichten

Afweer twee fakkels meerdere bommen gegooid, twee grote branden

Luchtgevechten en een vliegtuig brandend omlaag geschoten.

Vermoedelijk nog een vliegtuig brandend neergestort

Verder niets te melden

 

Waarschijnlijk heeft Van Ginneken die donderdagnacht gezien hoe een Nieuw-Zeelandse en een Poolse bommenwerper werden neergeschoten. De bemanningen rusten nu op begraafplaats Crooswijk.

In het logboek staan verder de telefoonnummers genoteerd die de brandwachten bij nood konden bellen. Opvallend zijn de namen van de joodse familie Peekel:


S. Peekel Boreelstraat 8 tel 49154 Rotterdam

Michel Peekel 393549 Den Haag

H. Peekel 32330

 

Simon Peekel werkte bij Kaufmann’s Huidenhandel. Hij werd vermoord op 21 mei 1943 in Sobibor. Zijn zoon Michel werd vergast op 31 maart 1944 in Auschwitz. Hartog Peekel, een broer van Simon, was de eigenaar van Klankstudio Peekel aan de Mathenesserlaan 392. Hij wist de oorlog te overleven.

Streekmuseum Jan Anderson komt graag in contact met mensen die meer weten over de zeven brandwachten en Kaufmann’s Huidenhandel. Zij kunnen bellen naar Jan Anderson (010-434 3843) of mailen via [email protected]