Redactioneel: Spreekrecht wordt zwijgplicht

VLAARDINGEN – Onlangs kwamen een collega van Omroep Vlaardingen en ikzelf op het idee om, zo tegen het einde van het schooljaar, nieuwe raadsleden ook eens met een rapport met cijfers te verrassen. Hoe hebben zij het gedaan na de installatie van 27 maart 2014 ? Hebben zij zich al uitgebreid ingewerkt op hun dossiers en de raad al eens toegesproken ?

Voor wat betreft dat toespreken van de raad voor de allereerste keer is er in Vlaardingen iets vreemds aan de hand: het is een ongeschreven code dat een raadslid die dat doet geen (lastige) vragen krijgt en niet onderbroken wordt. Integendeel, er wordt met de handen op de tafels geroffeld na afloop als een soort van applaus. Nou kan ik me bij dat ‘niet onderbreken’  nog wel wat voorstellen, je laat elkaar eerst uitspreken voordat je vraagt, toch ? Maar waarom mag je elkaar niet bevragen op wat je zegt, na zo'n speech ?

Afgelopen donderdag was het de beurt aan twee nieuwe raadsleden van VV2000 / Leefbaar Vlaardingen om hun zogeheten ‘maidenspeech’ te houden: Shauna Jansen en Arne van der Zande. Beiden hadden al eens eerder hun zegje gedaan in commissieverband, dus helemaal onwennig was het niet. Jansen sprak de raad en het college toe over de wijziging van het bestemmingsplan voor de bouw van Parc Drieën-Huysen en Van der Zande over een rapport en aanbevelingen van de Rekenkamercommissie. Beiden maakten daarover richting het college ook kritische kanttekeningen en stelden vragen.

Na afloop van de speech van raadslid Jansen klonk er geroffel maar bij Van der Zande ging het ‘mis’. Fractievoorzitter Jacky Silos van het CDA stelde een vraag. Een simpele vraag weliswaar, maar toch… ,,Wil jij wat zeggen Ivana, want dan mag dat hoor’’, sprak Van der Zande na de gestelde vraag. Het leek nogal gênant, want gaf het raadslid daarmee een boodschap af dat datgene waar hij over sprak een onderwerp was waarvan hij feitelijk geen kennis had ? Was er hier eigenlijk sprake van niets meer dan een ‘voorleeswedstrijd’ ? Van der Zande maakte het nog erger door het door hem toegevoegde: ,,mag ik daar in mijn tweede termijn op terugkomen….ik dacht dat na een ‘maidenspeech’ er… (geen vragen gesteld werden, vullen wij aan).

Voor fractievoorzitter Silos werd het toen ook ongemakkelijk; zij had de in Vlaardingen gehanteerde code van ‘zwijgplicht’ verbroken en er moest wel een excuus volgen. Dat volgde ook na een korte discussie tussen haarzelf en fractievoorzitter Ivana Somers van de ‘Leefbaren’, waarin een vergelijkbaar akkefietje naar voren kwam: CDA-raadslid Marnix Alderliesten was in 2014 na zijn maidenspeech bevraagd door Somers, die zich dat later realiseerde en alsnog haar spijt betuigd had.

Ongeacht welke codes er op dit punt heersen kun je je afvragen of dit iets is wat bij raadsleden zou moeten horen, deze zwijgplicht. Je wordt gekozen door (een deel van) het volk, ervoor betaald en je mag verwachten dat hier tegenover inspanningen en dossierkennis staan, zeker na zo’n 15 maanden raadslidmaatschap. Als de code dan toch blijft bestaan, willen we voorstellen dan maar bij de eerste keer iets voor te lezen uit de Nijntje boeken of uit de Pinkeltje serie. Ongevaarlijk, inhoudsloos voor zover het dit raadswerk betreft en dan kunnen we het echt als een voorleeswedstrijd beschouwen, met cijfers en al.