Redactioneel: Persvrijheid

VLAARDINGEN – Jaarlijks op 3 mei, vandaag dus, is het Internationale Dag van de Persvrijheid. Dit jaar is het overkoepelende thema de “Red Line”. Is er een grens op wat je mag schrijven, filmen en fotograferen? En zo ja, waar ligt die grens en hoe beweeg je op die grens? Is er een grens voor het vrije woord in Nederland? Kun je door gebeurtenissen zoals aanslagen in Europa niet meer alles zeggen? En wie beslist wat wel/niet kan? Wat is hierbij de rol van sociale media ondernemingen zoals Facebook en Twitter? En wat is de rol van de overheid?

Journalist zijn is een gevaarlijk beroep. Niet in Vlaardingen, maar in veel andere delen van de wereld wel. Daar begeven veel collega’s zich dagelijks in gevaarlijke en levensbedreigende situaties om verslag te doen van het onrecht, de verschrikkingen en het leed van oorlogen, dictatoriale regiems en andere schrijnende situaties. Niet om de media te voeden met sensatie maar om de wereld wakker te schudden. Zonder die vrije pers zullen we nooit een goed besef hebben van de wereld om ons heen, laat staan dat we actie kunnen ondernemen en situaties kunnen veranderen.

Over die pers(on)vrijheid wordt nu zes weken lang bij de VARA een documentaireserie uitgezonden: De Pen en het Zwaard. In het programma reist Fidan Ekiz naar landen, dictaturen en conflictgebieden om daar onafhankelijke journalisten, kranten en TV- stations te bezoeken. Ze spreekt er met de moedige mensen die journalistiek bedrijven in een dictatuur en ze wordt als participerend journalist onderdeel van hun dagelijks leven en werk.

In tegenstelling tot deze collega’s in conflictgebieden of in landen waar regimes zich steeds sterker tegen de vrije pers richten, is er in Vlaardingen weinig moed voor nodig om journalistiek te bedrijven. Dat wil dan weer niet zeggen dat hetgeen we schrijven en publiceren altijd in goede aarde valt; een pittig politiek stuk levert nog weleens een sneer op in de raadszaal richting perstribune. Soms een wekenlang negeren. In andere gevallen zijn we weleens gebeld met het soms meer dan dringende verzoek de inhoud van een artikel aan te passen. En heel soms is er dreiging, meestal juridisch en in een heel enkel geval fysiek. Meestal reageren we laconiek en waar het gaat om het verzoek iets te wijzigen aan toon of inhoud van een artikel weigeren we steevast. Zoals het hoort. Leve de persvrijheid, maar ook de verantwoordelijkheid die de journalistiek daarbij neemt om zich aan de afgesproken beroepscodes te houden.