Column: Geuzen

Geboren in 1946 behoor ik tot de babyboomers. Niet dat ik dit zo ooit heb ervaren want die benaming kwam pas veel later in mijn leven. Wel groeide ik op met de verhalen van de Tweede Wereldoorlog. Een periode waarvan ik aanvankelijk spijt had dat ik die niet had meegemaakt. Een avontuur van ruim vijf jaar....spannend...Toen ik iets verstandiger werd begon ik hier wel anders over te denken. Het is de verdienste van mijn vader geweest die mij dit bijbracht. Hij was in de oorlog  zijn stad Rotterdam ontvlucht. Kwam op de Veluwe bij vrienden zijn toekomstige vrouw tegen. Ging met haar naar haar ouderlijk huis in Zwolle. Daar werd hij liefdevol in de familie ingelijfd. Het stel verloofde zich. Trouwen moest wachten tot na de oorlog.

In April 45 werd Zwolle bevrijd door de Canadezen. Een wat eenzame Canadese soldaat werd door de familie min of meer geadopteerd. Hij heette Lionel maar werd vanwege zijn lichaamslengte Shorty genoemd. Er groeide een sterke band tussen Shorty en mijn aanstaande ouders. Plechtig werd beloofd dat als het eerste kind een jongen was hij de naam Lionel zou krijgen. Dit werd een feit op 5 september 1946. Barend Lionel Richters kwam op de wereld in Zwolle. Roepnaam Bart......

De jaren gingen voorbij, de honger naar de geschiedenis van de oorlog groeide. Boeken waren hierbij een primaire behoefte...Engelandvaarders, Reis door de nacht...ze behoren nog steeds tot mijn lievelingsboeken. Op een gegeven moment kwam mijn vader thuis met een bijzondere aanwinst : twee boeken getiteld Het Grote Gebod. Ze hadden lichte waterschade maar dit was echt iets voor mij sprak hij. De wereld van het verzet tegen de bezetter van ons land had mij in de greep. De LO ( landelijke organisatie voor hulp aan onderduikers) en LK ( landelijke knokploegen ) werd in deze boeken uit de doeken gedaan. Niet alleen een gedenkboek (elk LO/LK slachtoffer van de nazi’s werd vernoemd en afgebeeld) maar ook de organisatie en verraad werden intensief behandeld. De boeken zijn en worden nog steeds heel veel gelezen en bestudeerd. Inmiddels zelfs digitaal te lezen, nog uitgebreider door veel aanvullingen.

Bij het lezen van Het Grote Gebod maakte ik kennis met De Geuzen. De eerste verzetsgroep in Nederland. Opgericht op 14 mei (4 dagen na de inval van de Duitsers!) door, onder meer de Vlaardinger Arij Kop in zijn huis in de 2e Maasboschstraat 3 in Vlaardingen. De Geuzen hadden hun naam ontleend aan die andere Geuzen van lang geleden...de Tachtigjarige oorlog. 

Door de oprichting van de verzetsgroep werd in Vlaardingen het fundament gelegd voor het verzet in ons land om Holland toch zeker Holland te laten blijven! (Dit terug te koppelen naar het jaar 1018 is een nieuwe column waard!) Helaas  moest de verzetsgroep nog veel leren. Waarschijnlijk door kletsverhaaltjes werd de groep verraden aan de Duitsers. Er kwam een schijnproces .De bezetter was meedogenloos. 15 Geuzen en 3 leiders van de Februaristaking werden veroordeeld en op de Waalsdorpervlakte doodgeschoten. De dichter Jan Campert schreef hier het prachtige gedicht over, De Achttien Doden: 

,,opdat ik heenga als een man
Als ik voor de lopen sta’’ 

Op onze markt staat het gedenkwaardige monument ter herinnering aan De Geuzen. De maand maart is in Vlaardingen de Geuzenmaand. Ook de uitreiking van de Geuzenpenning in deze maand is al jaren landelijk nieuws. Wat mij betreft heb ik in dit verband nog meer opmerkelijke zaken. De boeken van mijn vader hebben een ex libris met hierop een afbeelding van de Geuzenpenning uit de 80- jarige oorlog. Ontworpen en gemaakt toen hij de verzetsgroep nog niet kende. Zijn zoons hebben dit ex libris met de huidige moderne middelen voorzien van hun eigen naam en voorletters. 

De Geuzenpenning werd in 2011 voor de 25ste keer uitgereikt . Onder meer aan de Nederlandse Krijgsmacht voor haar inzet bij vredesmissies in het buitenland. Als actief officier bij deze krijgsmacht gedurende 35 jaar en ook nog eens uitgezonden geweest voor een VN missie heb ik toch ook het gevoel een minuscuul kruimeltje van de Geuzenpenning te hebben ontvangen.