Column: De godverlaten zelfredzaamheid

Eindelijk is dan het proces begonnen tegen het meisje uit de Stationsstraat dat een babylijkje met navelstreng en al een week op het balkon liet liggen in een vuilniszak.

De officier van justitie heeft vijftien maanden geëist waarvan vijf voorwaardelijk. En daarna moet de verdachte zich laten behandelen voor haar persoonlijkheidsstoornissen en bovendien regelmatig haar urine laten controleren zodat de hulpverleners/autoriteiten het tijdig in de gaten hebben als zij weer zwanger raakt.

De procesgang maakt duidelijk: dat meisje wist geen raad meer. Ze is verstandelijk beperkt. Ze is twintig. Ze krijgt die baby. Haar moeder is schizofreen en dus hartstikke gek. Zo mag je dat wel noemen. Zij brengt, vertelt zij zelf, dat kind in de woonkamer ter wereld. Het kwam zomaar. Ze was zich er niet van bewust dat ze zwanger was. Daar ligt de baby. Ze noemt hem Jay. Ze merkt dat hij niet ademt. Ze past kunstmatige ademhaling toe. Helpt niet. Jay is dood geboren. Ze pakt die vuilniszak en legt het lijkje op het balkon. Moeder en broer liggen elders in huis te slapen. Die merken daar niets van, van die hele geboorte. Het meisje is alleen maar bang voor de reactie van haar moeder als ze ontdekt wat er aan de hand is. Moeder is zeer onberekenbaar.

¨Verwerpelijk en meedogenloos¨ vindt de officier maar ze kan niet bewijzen dat de jonge moeder haar babietje heeft gedood. Daarom beperkt zij zich in haar strafeis tot het verbergen van het lijk.

Verwerpelijk en meedogenloos is de hele gang van zaken rónd  dat hele huishouden. Hier is de godverlaten zelfredzaamheid aan het werk geweest. Moeder – nogmaals – is schizofreen. Haar 20-jarige dochter heeft persoonlijkheidsstoornissen. Ze wordt zwanger en niemand in haar omgeving merkt dat. Zijzelf ook niet. Er loopt ook nog een raar verhaal over een eerdere zwangerschap, die volgens dat meisje eindigde in een miskraam, terwijl haar vriend beweert dat ze destijds zeven maanden heen was.

Typisch mensen die zelfstandig kunnen leven, die je op een etagewoning in de stad moet zetten. Hoe ernstig dat meisje in de war is blijkt uit haar relaas. Of het waar is van die ongemerkte zwangerschap en die geboorte, en het uitwissen van alle sporen zonder dat iemand in huis het merkt, doet er niet toe. Als iemand zo´n verhaal verzint, blijkt daar al afdoende uit dat er in de bovenkamer bepaalde verbindingen wat apart zijn gelegd. Dan is zo´n verhaal op zich als een kreet om hulp.

Dit is het falen van de staat in optima forma. Hier wordt eerst niets gedaan en dan komt ineens de straffende overheid op de proppen. Er heeft zich daar op de Stationsstraat een vreselijk drama afgespeeld met in de hoofdrol mensen die niet zelfredzaam zijn en niet zelfredzaam worden maar met elkaar cruciale beslissingen moeten nemen, waartoe zij niet in staat zijn. En als de ramp dan geschiedt, ja dan staat ineens de staat op de stoep. ¨Verwerpelijk en meedogenloos¨. Zal best wel. Onderschrijf het volledig. Maar even verwerpelijk en meedogenloos is een staat die erbij staat en er naar kijkt en niets doet. Vroeger had je nog maatschappelijke werkers die tijdig signalen gaven dat er iets vreselijk mis aan het gaan was.

Maar ja, dat is niet meer van deze tijd. Van deze tijd is dat er van mensen verwacht wordt dat zij zelf hun keuzes maken.